Waaiersluis Jan Blanken
Deze waaierdeuren zijn afkomstig uit de Waaiersluis in Gouda. De waaiersluis is een uitvinding uit 1808 van waterbouwkundige Jan Blanken, medegrondlegger van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De waaiersluis heeft als bijzondere eigenschap dat de gekoppelde sluisdeuren (waaierdeuren) ook tegen de stroom in gesloten konden worden. Bovendien was de sluis te bedienen zonder veel mankracht. Dat maakte ze uitermate geschikt voor militaire doeleinden, zoals de onderwaterzettingen (inundaties) in de NHW.
Onder toeziend oog van koning Lodewijk Napoleon werd een proefsluis succesvol getest in IJsselstein, waarna Blanken een octrooi kreeg van 20 jaar. Bovendien kreeg Blanken 5% van de bouwkosten uitgekeerd bij elke nieuwe waaiersluis die werd gebouwd. In 1809 werd de eerste ‘Blankensluis’ gebouwd in de Linge na de watersnoodramp in het rivierengebied.
Een paar jaar later kreeg Blanken van koning Willem I de opdracht om de inundatiewerken voor de NHW voor te bereiden en uit te voeren. In 1815 werden waaiersluizen gebouwd in de Lekdijk bij Vreeswijk, bij het Spoel in Culemborg, in de Lingedijken bij Asperen en in het uiterste zuidwesten bij de Bakkerskil ten westen van Werkendam. Deze 19e-eeuwse militaire inundatiewerken staan symbool voor het vernuftige watermanagement van de NHW.
