Het Waterliniemuseum Fort bij Vechten: twee werelderfgoederen komen samen.
Het Waterliniemuseum is gevestigd op Fort bij Vechten, het op één na grootste fort van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Kom hier van alles te weten over de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Ontdek ook de verhalen van Castellum Fectio, deel van de Romeinse Limes bij ons museum.
Foto van Ossip van Duivenbode.
UNESCO
Het Waterliniemuseum belicht de Neder-Germaanse Limes, nu deel van het UNESCO Werelderfgoed Hollandse Waterlinies, inclusief de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinies. Deze verdedigingslinies, ontworpen om Nederland te beschermen met vernuftig watermanagement, zijn cruciaal in onze waterbeheersingstraditie. Eerst afzonderlijk erkend—de Stelling van Amsterdam in 1996 en de Nieuwe Hollandse Waterlinies in 2021—zijn ze nu verenigd als cultureel erfgoed. Het museum toont hoe deze linies vijanden op afstand hielden en ons landschap vormden. Als Werelderfgoed waarborgt hun status hun behoud en educatieve overdracht aan toekomstige generaties.
In ons museum worden tentoonstellingen en educatieve programma’s belicht over hoe deze linies werden gebruikt om vijandelijke troepen op afstand te houden en het landschap van Nederland te vormen. Deze status als Werelderfgoed bevestigt hun unieke en onvervangbare waarde en stelt ons in staat om deze verhalen te bewaren en door te geven aan toekomstige generaties.
Hollandse Waterlinies
Gelegen aan de oevers van wat ooit de Nieuwe Hollandse Waterlinie vormde, onderscheidt het Waterliniemuseum zich door zich specifiek te richten op deze indrukwekkende verdedigingslinie van Nederland. Het museum belicht de strategische rol die deze linie speelde van 1870 tot 1945, inclusief haar uitbreiding om de stad Utrecht te beschermen. Met zijn ligging aan de linie die zich uitstrekt van Pampus tot de Biesbosch, biedt het museum bezoekers een inzicht in de combinatie van militaire ingenieurskunst en waterbeheer die de Nieuwe Hollandse Waterlinie tot UNESCO Werelderfgoed heeft gemaakt. Dit erfgoed, essentieel voor de bescherming van Holland, wordt door het museum tot leven gebracht met interactieve tentoonstellingen en educatieve programma’s.
Neder-Germaanse Limes
Gelegen langs de routes van de Neder-Germaanse Limes, biedt het Waterliniemuseum een blik op de Romeinse grensverdediging die ooit het Romeinse Rijk bewaakte. Met zijn status als UNESCO Werelderfgoed, illustreert deze locatie het belang van de limes als een cruciale historische scheidslijn. De limes, die langs de Rijn liep, werd versterkt met forten en wachttorens, cruciaal voor zowel militaire beveiliging als voor de bevordering van handel en culturele uitwisselingen. De bouw van de limes begon in 19 v.Chr. en deze verdedigingslinie speelde tot in de late oudheid een essentiële rol in het controleren van de grenzen van het uitgestrekte Romeinse Rijk.
Castellum Fectio
Het Waterliniemuseum Fort bij Vechten, nabij de locatie van het Romeinse castellum Fectio, belicht deze historische locatie als onderdeel van de Neder-Germaanse Limes, die sinds 2021 erkend is als UNESCO Werelderfgoed. Fectio speelde een sleutelrol als een van de forten langs de noordgrens van het Romeinse Rijk. De restanten van dit Romeinse fort, samen met sporen van het bijbehorende kampdorp (vicus), zijn geïntegreerd in de structuur van het nabijgelegen Fort bij Vechten.
Geschiedenis
De aanleg van de forten rondom Utrecht vond plaats tussen 1815 en 1826. De draagwijdte van het geschut nam halverwege de 19e eeuw snel toe en het bleek dat de forten (de Klop, de Gagel, Blauwkapel, Biltstraat, de Lunetten) te dicht bij Utrecht lagen. Vanaf 1867 werd daarom een tweede linie van forten bij Utrecht aangelegd. Het Fort bij Vechten is onderdeel van deze linie. De forten aan de oostkant van Utrecht staan ook bekend als ‘De Stelling van Utrecht’.
Fort bij Vechten is gebouwd tussen 1867 en 1870. De grote bomvrije kazerne werd in 1880 toegevoegd. Het fort is 17 hectare groot en na Rhijnauwen het grootste fort van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Mobilisatie van het fort was er in 1870, 1914-1918 en 1939-1940, maar bij oorlogshandelingen is dit fort echter nooit betrokken geweest. Sinds 1996 is het fort eigendom geworden van Staatsbosbeheer en is het opengesteld voor publiek. In 2015 opende het Waterliniemuseum haar deuren.
Rondleidingen
Vanuit het Waterliniemuseum worden er diverse rondleidingen gegeven over Fort bij Vechten. Onze gidsen nemen u mee naar verborgen plekken en vertellen het verhaal over de geschiedenis van Fort bij Vechten. Ontdek de natuur en de geschiedenis van deze unieke locatie. Dagelijks vertrekken er vanaf het Waterliniemuseum diverse rondleidingen over het terrein waar u bij aan kunt sluiten. Voor een rondleiding met een groep (vanaf 10 personen) kunt u contact met ons opnemen om een gids te reserveren.
Unieke locatie voor evenementen
Fort bij Vechten trekt jaarlijks veel bezoekers. De combinatie van cultuur, geschiedenis en natuur maakt Fort bij Vechten een unieke locatie voor evenementen, die gecombineerd kunnen worden met een rondleiding over het fort en een bezoek aan het Waterliniemuseum! U bent van harte welkom op Fort bij Vechten voor evenementen, bruiloften, feesten en zakelijke bijeenkomsten.
Reserveringen en boekingen
Kijk voor meer informatie op www.fortvechten.nl. Voor meer informatie en het maken van een afspraak kunt u contact opnemen via boekingen@fortvechten.nl en 030 – 65 65 285 (ma t/m vr tussen 9.00 en 17.00 uur).